آیا برای سودآوری لازم است بدانیم بازار به کدام سمت می‌رود؟

بازار تا کجا میریزد ؟ بازار تا کجا بالا می رود؟ کف فلان سهم چند است؟....

در این مقاله قصد داریم بررسی کنیم که آیا واقعا لازم است بدانیم بازار به کدام سمت می‌رود؟

بهرنگ شادرو - تحلیلگر بازار سرمایه

هر چقدر تجربه‌مان در بازار سرمایه بالا می‌رود، در جواب سوالات فوق با اطمینان بیشتری می‌گوییم: "نمی‌دانم". بحث عده‌ایی معدود که به اطلاعات خاص دسترسی دارند جداست؛ اما می‌توان گفت هیچ راه علمی و قطعی برای یافتن کف و سقف سهام وجود ندارد. اکنون ممکن است این ابهام در ذهن به وجود بیاید که وقتی نمی‌توان به این سوالات پاسخ داد، پس چگونه می‌شود در بازار سود کرد؟! خوشبختانه پاسخ به این سوال فقط یک کلمه نیست. جواب مثبت است و در اینجا سعی می‌کنیم به طور خیلی خلاصه از دومنظر تکنیکال و بنیادی به بررسی این موضوع بپردازیم.

از دید تکنیکال : 

1. نقطه ورود مناسب سهم را پیدا می‌کنیم.
2. استاپ لاس را تعیین می‌کنیم.
3. اولین هدف قیمت را مشخص می‌کنیم.
4. با تعیین استاپ لاس و هدف اول ، ریسک به ریوارد (استاپ لاس تقسیم بر سود ) سهم مشخص می‌شود. این نسبت نباید تحت هیچ شرایطی بزرگتر از یک باشد در غیر این صورت وارد معامله نمی‌شویم . 
5. پس از احراز شرایط فوق وارد معامله شده و در اولین فرصت معامله خود را ریسک فری می‌کنیم. به این معنی که که بخشی از خرید خود را در نقطه‌ایی می‌فروشیم که اگر در ادامه حد ضرر فعال گردید، مجموع معامله سر به سر شده باشد . 

حال به این مثال توجه نمایید: فرض کنید وارد 10 معامله شده‌ایم که نسبت ریسک به ریوارد یک سوم و مشابه داشته اند. در هفت معامله اشتباه کرده و حد ضرر فعال شده است ( بعنوان مثال هر کدام ۱۰ تومان) و فقط سه معامله به هدف ۳۰ تومانی خود رسیده است.

چه اتفاقی افتاد؟ نه تنها جهت بازار را درست تشخیص ندادیم بلکه در این کار افتضاح هم بودیم . هفت بار از ده بار اشتباه کردیم ! اما نتیجه چه شد؟ ۹۰ تومان سود در مقابل ۷۰ تومان ضرر! درمجموع سود کردیم بدون اینکه بدانیم بازار به کدام سو خواهد رفت چون فقط در نقاط بسیار مناسبی وارد بازار شده ایم . 

مهم : نسبت ریسک به ریوارد دلبخواهی نیست . آن را نمودار به ما تحمیل میکند . باید تکنیکال را خوب بلد باشیم و باید بتوانیم آنقدر صبر کنیم که یک نمودار به شرایط ایده آل برای ترید برسد. آلارم گذاشتن برای سهام ایده خوبی است .

از دید بنیادی:

این‌بار با یک مثال شروع می‌کنیم: فرض کنید صاحب مغازه‌ایی هستید به قیمت 100 تومان و درامد سالیانه 20 تومان (p/e=5) و شما قصد گسترش کسب و کار خود را دارید . به این ترتیب با درامد 5 سالتان میتوانید یک مغازه دیگر خریده و و درامدتان را افزایش دهید. حال فرض کنید قیمت مغازه به دلایلی که با آن کار ندارید شروع به پایین آمدن کند. مثلا بشود 80 تومان یا حتی 40 تومان. به فرض اینکه درآمد شما از مغازه تغییری نکرده باشد، این پایین آمدن قیمت به نفع شما خواهد بود. حالا می‌توانید با پس انداز فقط دوسالتان مغازه دیگری خریده و درآمدتان را دوبرابر کنید.

برای تعمیم آن به بازار سرمایه کافیست سهم را با کلمه مغازه جایگزین کنیم. ما نمی‌دانیم قیمت به کدام سمت خواهد رفت، می‌تواند بالا یا پایین برود، اجازه دهید هردوحالت را بررسی کنیم:

1. قیمت پایین بیاید: دقیقا مشابه مثالی که زدیم عمل خواهیم کرد. تنها چیزی که باید نگرانش باشیم کم شدن سود سهم است و نه قیمتش. به شرط ثابت بودن سود، هرچقدر قیمت پایینتر، بهتر. با پس انداز مدت زمان کمتری از سود سهم می‌توانیم دوباره از خود سهم بخریم ، تعداد سهاممان را افزایش دهیم و سود مجمع بیشتری بدست آوریم . 
2. قیمت بالا برود : فرض کنیم قیمت در حال افزایش است اما سود سهم ثابت باقی مانده و p/e سهمی که در اختیار داریم در حال افزایش. فراموش نکنید هر روز باید در حال بررسی سهام بازار باشیم و به دنبال گزینه های بهتر. بهتر نه از منظر قیمت بلکه از لحاظ نسبت قیمت به درآمد. به مجرد اینکه سهمی با p/e کمتر یافتیم، سهم دراختیار را فروخته و با سهم جدید جایگزین می‌کنیم. نکته ظریف این مورد این است که سهم را می‌فروشیم نه بخاطر اینکه صرفا قیمتش بالا رفته و ما از محل افزایش قیمت سود کرده‌ایم، بلکه به این دلیل که سهمی با جذابیت بیشتر یافته اییم. ممکن است سود سهمی که در اختیار داریم همزمان با افزایش قیمت، افزایش پیدا کند و سهم همچنان نسبت به سایر گزینه‌ها جذابیت بیشتری داشته باشد . 

می‌بینید؟ از بعد بنیادی هم اصلا نیازی نداریم جهت بازار را بدانیم. اما  آنچه در روش بسیار حایز اهمیت است، اول توان محاسبه سود شرکت‌ها با دقت مناسب و سپس بررسی هفتگی و حتی شاید روزانه توان سود سازی شرکتی است که خریده‌ایم. در حالت اول( کاهش قیمت ) درصورتیکه سود سهم به طور معنی داری کاهش یافت نباید نشست و تماشا کرد، همیشه گزینه‌های بهتری برای سرمایه‌گذاری وجود خواهند داشت.

مواردی که عنوان شد بسیار خلاصه شده هستند و ترکیب استراتژی های بنیادی و تکنیکال می‌تواند در موفقیت ما بسیار تاثیر گذار باشد. در آینده به آنها خواهیم پرداخت.